important news, news
2024 жылы заңгерлердің жауапкершілігін сақтандыру
2020 жылдан бастап Қазақстанда заңгердің жауапкершілігін сақтандыру енгізілгені белгілі, барлық жеке тәжірибелі заңгерлер, заң консультанттары Палаталарының мүшелері өз қызметін сақтандыруға, сенімгер (клиент) алдында өзінің азаматтық-құқықтық жауапкершілігін сақтандыру шарттарын жасасуға міндетті.
Бұрын біздің сайтта 2022 жылы сақтандыру шарттары туралы мақала жарияланған болатын. Сақтандыру сыйлықақысының мөлшері жыл сайын өзгеріп отырады, осыған байланысты сақтандыру компаниялары ұсынатын 2024 жылы заңгердің жауапкершілігін сақтандыру ставкалары туралы жаңартылған ақпаратты жариялаймыз.
Осылайша, «Адвокаттық қызмет және заң көмегі туралы» ҚР Заңының (бұдан әрі – заң) 77-бабына сәйкес заң консультанты кәсіби жауапкершілікті сақтандыруды жүзеге асыруға және клиенттің талабы бойынша өзінің кәсіби жауапкершілігін сақтандыру шартының (заңгерді сақтандыру) көшірмесін ұсынуға міндетті. Бұл ретте, заң консультанты жасалған кәсіптік жауапкершілікті сақтандыру шарты болмаса, заң көмегін көрсетуге кірісе алмайды.
Егер келтірілген зиян заң кеңесшісінің өзінің кәсіби міндеттерін абайсызда бұзуының салдары болса, сақтандыру жағдайы орын алды деп есептеледі. Заң консультантының жауапкершілігін сақтандырудың тәртібі мен шарттары заң консультантының үлгілік сақтандыру шарты негізінде тараптардың келісімімен айқындалады.
Заң консультантының кәсіптік жауапкершілігін сақтандыру шарты бойынша сақтандыру сомасы (сақтандыру жағдайы басталған кездегі төлемнің шекті сомасы):
— Республикалық маңызы бар қаланың, астананың аумағында жұмыс істейтін заң консультанттары үшін-кемінде 1000 АЕК (2024 жылға 3 692 000 теңге);
— Қазақстанның өзге өңірлерінде жұмыс істейтін заң консультанттары үшін-кемінде 500 АЕК (2024 жылға 1 846 000 теңге).
Сақтандыру сыйлықақысы (заң кеңесшісі сақтандыру компаниясына төлейтін сақтандыру бағасы) заңмен реттелмейді және тараптардың келісімімен анықталады.
Сақтандыру нарығындағы ұсыныстарды талдау барысында 2024 жылы заңгердің жауапкершілігін сақтандыру бағасының келесі диапазоны белгіленді (Астана қаласы үшін тарифтер бойынша):
ШФ (шартсыз франшиза) — бұл сақтандыру жағдайы басталған кезде сақтандыру төлемінен шегерілетін сома, яғни клиент (пайда алушы) сақтандыру жағдайы басталған кезде шарттың талаптарына байланысты шарттың жалпы сомасынан (сақтандыру сомасынан) 1%, 2% немесе 10% шегеріп төлемді алады.
Жауапкершілік лимиті сақтандыру жағдайы басталған кезде клиент (пайда алушы) шарт сомасының ең көп дегенде 20% мөлшерінде (немесе белгілі бір нақты сомадан аспайтын) сақтандыру төлемін алады, бұл ретте шарттың өзі онда көрсетілген мерзімнің соңына дейін (күнтізбелік жылдың соңына дейін) қолданыста болады.
Егер заң кеңесшісі сақтандыру шартын төлем лимитінсіз жасаса (басқа сақтандыру компаниялары ұсынғандай), сақтандыру жағдайы басталған кезде клиент (пайда алушы) сақтандыру төлемін Шарттың сақтандыру сомасының толық мөлшерінде алады (шартсыз шегерімді шегергенде). Бірақ бұл жағдайда келісімшарт бұдан әрі қолданылмайды және жаңа шарттармен жаңа келісімшарт жасасу қажет.
Қандай шарттарды таңдаған дұрыс және қандай сақтандыру компаниясында келісімшарт жасасу керек, әр заң кеңесшісі өз бетінше шешеді.
Жасалған сақтандыру шартының көшірмесін заң консультанты өзі тұратын заң консультанттары палатасына беруге міндетті.
Егер заң кеңесшілері заң фирмасында еңбек шарты бойынша жұмыс істесе, фирма 2024 жылы өз қызметкерлеріне қатысты заңгердің жауапкершілігін сақтандыру шартын жасасуы мүмкін.